پریسا عباسی– دانشمندان موفق شدهاند راز عنکبوتهای غولپیکر جورو را کشف کنند، مکانیسمی که آنها را قادر میسازد تا با تنیدن تارهایی بسیار قوی، موجوداتی به بزرگی یک پرنده را نیز به دام بیاندازند.
تیمی از محققان دانشگاه جنوب غربی چین، مقالهای را در مجله Nature Communications منتشر کردند و در آن مکانیسم ترتیبی را نشان دادند که در آن عنکبوتها میتوانند با تنیدن تارهای ابریشمی مشبک، طعمه خود را شکار کنند.
محققان بر این باورند که این کشف میتواند کمک بزرگی در پیشرفت صنایع ایجاد کرده و این امکان را بوجود آورد تا انسان بتواند ابریشم مصنوعی بهتر و پیشرفتهتری را با الهام از این عنکبوتها تولید کند.
آنها دریافتند که عنکبوتهای جورو(با نام علمی Trichonephila clavate) میتوانند با استفاده از غده اصلی تارساز خاص خود(غده Ma)، پروتئینها و سایر مواد شیمیایی مورد نیاز برای ساخت ابریشم را با نظم خاصی سنتز کنند.
این غده دارای سه بخش است: یک دم، یک کیسه و یک مجرای کشیده. محققان دریافتند که در هر سه بخش مختلف غده Ma، برای بیوسنتز شدن موادی مانند اسپیدروئین(پروتئینهای اصلی تشکیل دهنده ابریشم عنکبوت)، اسیدهای آلی و چربیها، سلسله مراتبی وجود دارد.
نویسندگان در مقاله خود نوشتند:«تا جایی که ما میدانیم، این پژوهش اولین مطالعهای است که با چنین دقتی و با درج جزئیات در مورد مکانیسم بیولوژیکی تنیدن تار، در عنکبوتها انجام شده است.» آنها باور دارند که تحقیقات آنها «درک فرآیند تنیدن تار در عنکبوتها را آسان میکند و میتواند به عنوان یک منبع قدرتمند بر روی مطالعات تکاملی موجوداتی که تار و ابریشم میتنند، عمل کند.»
آنها در این مقاله خود نوشتند:«از آن مهمتر، ویژگی مولکولی قابل توجهی است که در این نتایج و مجموعه دادهها برای ما آشکار شده است. این نتایج باید نهایتا با دستکاریهای ژنتیکی و بیومیمتیکی(تقلید از الگوها)، راه را برای تولید ابریشم مصنوعی بهتر فراهم کنند.
عنکبوتهای جورو، به رنگ روشن و راهراههای زرد و سیاه هستند و میتوانند تا ۷.۵ سانتیمتر رشد کنند. آنها بومی ژاپن، کره، تایوان و چین هستند. آنها با استفاده از شبکه تارهای بزرگ خود که از ابریشم طلایی یا زرد ساخته شده است، طعمه را شکار میکنند.
فریتز وولراث، پروفسور متخصص تار و ابریشم عنکبوت در دانشگاه آکسفورد به نیوزویک گفت:«هیچ چیز خاصی در مورد شبکه تارهای تنیده شده توسط عنکبوت جورو وجود ندارد، این تارها تنها بزرگتر و قویتر از بقیه هستند و معماری و ساختار این شبکهها با زیستگاهشان سازگار شده است.»
آیا براستی آنها پرندگان را شکار میکنند؟
تارهای عنکبوت جورو به قدری بزرگ و قوی هستند که دیده شده، حتی میتوانند پرندگان را نیز به دام بیاندازند.
اندی دیویس، دستیار دانشمند پژوهش در دانشکده بومشناسی Odum دانشگاه جورجیا در گفتگو با نیوزویک گفت:«مطالعات من در مورد قدرت تارهای عنکبوت جورو که در نشریه نشنال جئوگرافیک در سال ۲۰۲۲ منتشر شد، نشان میدادند که تارهای این عنکبوت به قدری قوی هستند که پرندگان میتوانند روی آن بنشینند، نه اینکه به دام بیافتند.»
او فهمید که این تارها میتوانند حداکثر وزنی برابر ۶۹ گرم را تحمل کنند، در حالیکه میانگین وزن پرنده کاردینال سرخ در حدود ۴۲ گرم است.
او در ادامه میگوید:«ما در حین این مطالعه، توانستیم فیلم که کاردینال ماده بالغی را ثبت کنیم که بر روی شبکه تارهای جورو نشست، تکههای غذا را از روی تارهای این عنکبوت دزدید! و سپس پرواز کرد و رفت.»
به گفته دیویس، این مشاهدات به خوبی نشان میدهند که این تارها تا چه اندازه قوی هستند که میتوانند وزن یک پرنده را تحمل کنند.
«این امر ممکن است به معنای توانایی گرفتن یک پرنده باشد یا نباشد. با وجود اینکه من فکر میکنم که از نظر فنی این امکان وجود دارد که عنکبوت جورو بتواند این پرنده را بگیرد، اما احتمال وقوع آن بسیار بعید به نظر میرسد. من از یک یا دو مورد ثبت شده اطلاع دارم، که خویشاوندان این عنکبوت، یعنی عنکبوت ابریشمی طلایی، توانستهاند یک پرنده آوازهخوان(از دسته گنجشکسانان) را شکار کند. اما در آن موارد، این پرنده در تار عنکبوت به دام افتاده بود و سپس مرده بود؛ و آن عنکبوت لزوما قصد شکار و گرفتن آن پرنده را نداشته است.»
با توجه به اینکه میلیونها شبکه تارعنکبوت جورو در سرتاسر جورجیا، و همچنین میلیونها تار ابریشم طلایی در سرتاسر جنوب وجود دارند، اگر گیر افتاد پرندگان در تارهای این عنکبوت به طور منظم اتفاق میافتاد، تا به حال این واقعه بارها به تصویر کشیده شده بود.»
تحقیقات جدید، مکانیسمهای دقیقی را نشان میدهند که چطور عنکبوتهای جورو میتوانند تارهای قوی خود را با استفاده از غده Ma که مختص آنهاست و ترتیب پیچیدهای از عملیات سنتز پروتئینها، اسیدها و چربیها هستند را بسازند.
منبع: newsweek
5858