دستگاه های چاپ افست از قدیم تا امروز
اختراع عکاسی شاید بیش از هر صنعت دیگری بر صنعت چاپ اثر گذار بوده است، اختراع عکاسی بود که حساس کردن سطح فلز و برگرداندن تصویر و حروف و نقوش بر روی آن که اساس چاپ افست است پدید آمد. امروزه دو شیوه چاپ افست و دیجیتال پرچمداران صنعت چاپ به حساب می آیند. چاپ افست بر اساس سیستم رنگ CMYK استوار است و دستگاه های چاپ افست از قدیم تا امروز براساس تفکیک رنگی این سیستم به انواع مختلف تقسیم می شده اند. ماشینهای چاپ افست یا تک رنگ هستند یا دو رنگ و یا چهار رنگ و البته دستگاههایی وجود دارند که چاپ بیشتر از چهار رنگ را انجام می دهند.
نمونه این چاپ را می توانید بر روی پاکت ساندویچ؛ و در بخش تصاویر بسته بندی ساندویچ و ویدئو بسته بندی ساندویچ مشاهده کنید.
ماشینهای چاپ افست از ابعاد ۲۵×۳۵ تا ۱۰۰×۱۴۰ وجود دارند و به علت وجود دستگاههای با ابعاد مختلف باید دقیقا محاسبه شود که کار چاپی ما با کدام یک از این دستگاهها مقرون به صرفه است چون در تیراژهای بالا استفاده از دستگاه مناسب از نظر اقتصادی تفاوت زیادی در کل هزینه ها ایجاد می کند. دستگاه های چاپ افست ضمن اینکه بسیار بزرگ و گران هستند روش استفاده ی بسیار تخصصی دارند و فقط افراد مجرب و متخصص می توانند با آن کار کنند.
یکی از معروفترین شرکت های سازنده ماشین های چاپ افست در جهان شرکت هایدلبرگ است که سال هاست ماشین هایش در ایران مشغول فعالیت اند وشاید بتوان گفت اغلب دستگاه های قدیمی چاپ ایران متعلق به این کارخانه است. در مقابل ساختمان اصلی این شرکت در شهر هایدلبرگ، یک مجسمه غولپیکر فلزی به وزن ۹۰ تن و طول ۱۳ متر خود نمایی میکند.
این مجسمه به عنوان یک سمبل برای این صنعت، پروسه چاپ را در ذهن بیننده تداعی میکنند. دفتر مرکزی این شرکت، در شهر هایدلبرگ آلمان واقع بوده و کارخانههای تولیدی این شرکت، در شش کشور جهان مشغول به فعالیت هستند. این شرکت به عنوان بزرگترین شرکت تولیدکننده درعرصه ماشینآلات چاپ افست، بیش از ۴۷ در صد از سهام بازار جهانی این عرصه را به خود اختصاص داده است.
ماشینآلات چاپ افست ورقی این شرکت، در سراسر جهان به عنوان روش قالب تولید محصولات چاپ چند رنگ و با کیفیت بالا، همانند چاپ مجلات، چاپ کاتالوگ، تقویم، پوستر، چاپ لیبل و چاپ بروشور مورد استفاده قرار میگیرند. نام شرکت رولند هم به تاریخچه صنعت چاپ گره خورد است چرا که در سال ۱۹۱۲ شرکت رولند ماشین چاپ افست با سه سیلندر مساوی را تولید کرد.
در ایران قدمهاى اولیه چاپ افست، توسط چاپ لترپرس برداشته شد. اولین چاپخانهاى که در ایران داراى ماشین افست شد، چاپخانه مجلس بود که یک ماشین چاپ افست ساخت آلمان با مارک پلانیت بین سالهاى ۱۳۱۸ – ۱۳۱۷هـ.ش. برابر با ۱۹۳۹ میلادى خریدارى کرد. امروزه در چاپخانه های بزرگ ایران ماشین های چاپ افست حتی تا ۱۰ رنگ هم قابل مشاهده است که دارای ستون های فراوان و البته سرعت و دقت بی نظیری است. هنوز هم دستگاه های چاپ افست برای چاپ در تیراژهای بالا بی نظیر است و هیچ دستگاهی قابلیت رقابت با کیفیت دستگاه های افست را ندارد.
چاپ افست چیست؟
چاپ افست یا همان لیتوگرافی روشی بسیار کاربردی و کارآمد برای چاپ انبوهی از تصاویر و نوشتهها در 4 رنگ مختلف زرد، مشکی، قرمز، آبی مایل به سبز است. سازوکار این روش از چاپ بدین صورت است که در آن تصاویر و رنگها با استفاده از تعدادی غلتک روی صفحاتی از جنس فلز حرکت کرده و چاپ میشوند.
چاپ افست از زمان اختراع خود تا به امروز همیشه جزو بهصرفهترین و بهترین روشهای چاپ بوده است، به گونهای که همگام با پیشرفت علم و تکنولوژی تغییراتی گستردهای در روند عملیات پاپ در این روش به وجود آمده است. در حقیقت اعمال این تغییرات متناسب با پیشرفت علم در هر بازه زمانی علت اصلی پویایی و زنده ماندن چاپ Offset است.
تاریخچه چاپ افست
بنا بر اطلاعات معتبرترین منابع انگلیسی تاریخچه چاپ افست به سال 1875 باز میگردد. البته اگر بخواهیم دقیقتر تاریخچه این روش چاپ را بررسی کنیم باید به قرنهای پیش مراجعه کنیم. در واقع چاپ افست قرنها پیش توسط فردی به نام گوتنبرگ ابدا شده است. پس از گذشت سالها در قرن نوزدهم شخصی به نام رابرت بارکلی اهل انگلستان برای نخستین بار روش ترکیبی چاپ بر روی قلع را اختراع کرد که این روش حاکی از چاپ Offset است.
اما پس از گذشت حدود سی سال روبل اهل آمریکا این روش چاپ را روی متریال کاغذی پیاده کرد. روبل پلاستیک نرم را به یک مرکب آغشته کرده و سپس نقوشی را با استفاده از آن روی کاغذ خلق کرد. این کار روبل باعث شد تا به یکباره در صنعت چاپ در آن زمان تحول بسیار عظیمی رخ دهد. در اصل روش چاپ افست بنا بر ویژگیها و مزایای بسیار خاص خود در ین انوبهی از روشهای پیشرفته و پر زرق و برق چاپ توانسته تا به امروز جایگاه ویژه خود را حفظ کند.
انواع چاپ افست
چاپ افست در دو نوع فرم عمومی و اختصاصی انجام میشود. با استفاده از هر یک از انواع چاپ افست میتوان نقوش و تصاویری با کیفیت بسیار بالا را روی متریالهای مختلف با بالاترین کیفیت چاپ کرد.
فرم عمومی چاپ افست
هدف اصلی استفاده از فرم عمومی چاپ افست کاهش هزینههای مربوط به چاپ و بهینهسازی میزان مصرف متریالهایی چون کاغذ است. در این فرم از چاپ OFFSET فایلها نسبت به نوع رنگ خود جداسازی نشده و هر یک دارای رنگ مخصوصی هستند. به همین ترتیب از فرم عمومی چاپ افست در اغلب شرکتهای خدماتی چاپ مانند کیاما پرینت در کارهایی استفاده میشود که رنگ بندی کلی دارند. از ویژگیها و مزیتهای این نوع از چاپ افست میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- امکان انجام چندین فرم چاپی به صورت همزمان در داخل دستگاه
- برخورداری از هزینههای کم چاپ
- در این فرم از چاپ Offset کلیه سفارشات دارای 3 تا 10 درصد باطله (دور ریز) هستند.
فرم اختصاصی چاپ افست
یکی از بزرگتین مزایای فرم اختصاصی چاپ افست این است که کل سفارش مشتری متناسب با سلیقه و درخواست آن انجام میشود. البته شیوه استفاده بهینه از این فرم از افست بسیار دشوار بوده و تنها توسط برخی از شرکتها مانند چاپ کیاما در داخل کشور انجام میشود. کیفیت کار در این نوع از چاپ Offset به مراتب بالاتری از فرم عمومی آن است. اما بر خلاف فرم عمومی در این فرم امکان چاپ همزمان چندین کار در داخل دستگاه چاپ نیست.
سرعت و کیفیت بالا در فرایند چاپ افست اصلیترین علت پویایی این روش از چاپ
یکی از عمدهترین دلایل زنده ماندن چاپ افست در دنیای پیشرفته کنونی وجود دو ویژگی سرعت و کیفیت بالای چاپ در ماهیت این فرایند است. همان گونه که میدانید دو فاکتور سرعت و کیفیت چاپ اهمیت بسیار زیادی در نتیجه نهایی چاپ دارند. چاپ افست در عین قدیمی و کهن بودن باز هم نسبت به روشهای جدید و امروزی چاپ سرعت بیشتری داشته و همچنین کیفیت بالاتری دارد. ارائه کیفیت مطلوب در خدمات چاپ افست باعث میشود تا کار طول عمر و ماندگاری بیشتری داشته باشد.
با استفاده از چاپ Offset دیگر هیچ گونه نگرانی بابت کیفیت نهایی سفارش خود نخواهید داشت، البته اگر این فرایند چاپ را به یک شرکت معتبر و متخصص مربوطه بسپارید. در حالت کلی فرایند افست در تیراژهای بالا در شرکتهایی چون کیاما پرینت انجام میشود، به همین دلیل داشتن سرعت بالا نیز یک مزیت بسیار بزرگ در این رشته چاپ به شمار میرود.
داشتن دور ریز و باطله بسیار کمتر
بحث دور ریز و باطله در فرایند چاپ حائز اهمیت بوده و تاثیر مستقیمی در میزان هزینههای مربوطه دارد. چاپ افست از جمله کمهزینهترین روشها در صنعت چاپ بوده و به نوعی کمترین میزان دور ریز را دارد. علت اصلی کمتر بودن میزان دور ریز متریال مورد استفاده در این روش چاپ این است که از همان ابتدای کار مقدار مرکب مورد نیاز تعیین میشود. تولید باطله کمتر در افست پرینت همواره مزیتهای بسیاری داشته و بزرگترین آنها رساندن آسیب کمتر به محیط زیست است.
چاپ افست روی تمام سطوح!
در حقیقت امکان استفاده از چاپ افست روی اکثر سطوح باعث شده تا از گذشته تا به امروز این روش بیشترین کاربرد را داشته باشد. برای نمونه با استفاده از این روش میتوان فرایند چاپ را روی متریالهای مختلفی چون چرم، وینیل، فلز، پارچه، پلاستیک و حتی چوب انجام داد.
مراحل انجام چاپ افست
فرایند چاپ نوشته، تصویر و… روی متریال توسط چاپ افست در چندین مرحله مختلف و مجزا صورت میگیرد. مرحله طراحی که در واقع پیش زمینه اصلی در این روش از چاپ است بایستی با دقت بسیار بالا و همچنین تخصص کافی انجام شود. در حقیقت میزان کیفیت و زیبایی کار نهایی به میزان زیادی به خلق یک طرح زیبا و خاص دارد. در این مرحله از چاپ Offset باید طراح بداند که چه ترکیبات رنگی برای طرح مورد نظر مناسب بوده و موجب زیبایی هر چه بیشتر آن میشود.