زمان تعویض تسمه تایم
هنگامی که یک تسمه تایم به درستی کار نمی کند، سوپاپ های وسیله نقلیه شما به درستی جهت ورود و خروج هوا همگام سازی نمی شوند، به این معنی که ممکن است پیستون ها آسیب ببینند. تعویض تسمه تایم و این که چه زمانی باید آن را عوض کنیم یکی از موارد مهم در نگهداری خودرو است. بنابراین، اگر صاحب خودرو هستید، باید بدانید که تسمه تایم چگونه کار می کند و زمان تعویض تسمه تایم هایما s7 چه موقع است.
تسمه تایم خودرو برای روشن نگه داشتن موتورهای احتراق داخلی بسیار مهم است. وظیفه تسمه تایم هماهنگ کردن چرخش میل لنگ و میل بادامک است و اگر هر دو به درستی همگام شوند، پیستون ها و سوپاپ های خودرو شما به درستی کار خواهند کرد. این مورد مهم است، زیرا با احتراق سوخت در محفظه احتراق، سوپاپ های وسیله نقلیه شما ورودی هوا و گاز خروجی (سوخت/هوا) را کنترل می کنند و پیستون های شما را به سمت پایین فشار می دهند. بنابراین، مهم نیست که با یک ماشین کاملا جدید رانندگی می کنید یا یک وسیله نقلیه قدیمی که سال ها از عمر آن گذشته است، باید مطمئن باشید که تسمه تایم درست کار خود را انجام می دهد یا خیر.
تسمه تایم چیست و عملکرد آن چگونه است؟
برای درک بهتر عملکرد تسمه تایم و آنکه بدانیم تسمه تایم چیست؛ خوب است نگاهی گذرا به فرآیند احتراق یک موتور گازی بیندازیم. سوپاپ های ورودی در سیلندرهای موتور باز می شوند تا مخلوطی از سوخت و هوا وارد محفظه احتراق شود. سوپاپ بسته می شود و پیستون به سمت بالا سیلندر حرکت می کند تا ترکیب سوخت و هوا را متراکم کند. جرقه شمع ترکیب سوخت و هوا را مشتعل می کند و احتراق دوباره پیستون را به سمت پایین هل می دهد. سوپاپ اگزوز باز می شود و اجازه می دهد تا گازهای زائد از سیلندر خارج شوند، زیرا پیستون به بالای حرکت خود باز می گردد.
در این بین پیستون ها به یک میل لنگ متصل هستند که حرکات پیستون را به یک خروجی چرخشی تبدیل می کند. میل بادامک دریچه های ورودی و خروجی را باز و بسته می کند و تسمه تایم نیز برای حرکت هماهنگ بین میل بادامک با حرکت میل لنگ می باشد.
نقش تسمه تایم در خودرو چیست؟
تسمه تایم را می توانید مانند زنجیر دوچرخه برای وسیله نقلیه خود در نظر بگیرید. این تسمه تمام قطعات متحرک داخلی موتور را هماهنگ نگه می دارد. تسمه تایم یک تسمه لاستیکی با دندانه های سخت است که با چرخ دنده میل لنگ و میل بادامک به هم متصل می شود. یعنی حرکت میل لنگ و میل بادامک را هماهنگ می کند. این تضمین می کند که دریچه های ورودی و خروجی موتور به موقع با پیستون ها باز و بسته می شوند. اگر میل لنگ و میل بادامک به صورت هماهنگ کار نکنند، خودرو به درستی کار نخواهد کرد.
اگر سوپاپ های ورودی خیلی زود باز شوند، ممکن است ترکیب سوخت و هوا بیش از حد به داخل محفظه احتراق موتور جریان داشته باشد که منجر به احتراق ضعیف و کاهش قدرت آن می شود. همچنین اگر سوپاپ های اگزوز (خروجی یا دود) خیلی زود باز شوند، محفظه احتراق فشار خود را از دست می دهد و باعث افت نیرو می شود. اگر اجزای موتور ناهماهنگ باشند، ممکن است با هم برخورد کرده و به یکدیگر آسیب برسانند و در نتیجه تعمیرات هزینه بر باشد.
تفاوت تسمه تایم و زنجیر تایم چیست؟
اگرچه تسمه تایم و زنجیر تایم از نظر جنس ساخته شده متفاوت هستند، اما در نهایت کار یکسانی را در خودرو انجام می دهند. هر دوی آنها میل لنگ موتور را به میل بادامک متصل می کنند. تسمه تایم از لاستیک ساخته شده است، در حالی که زنجیر تایم از زنجیر فلزی ساخته شده است.
بسته به مدل خودروی خود، ممکن است به جای تسمه تایم، زنجیر تایم داشته باشید. از آنجایی که تسمه تایمینگ ها سبک تر و بی صداتر هستند و به دلیل جنسشان، هزینه تولید کمتری دارند، پس از معرفی تسمه تایم در دهه 1960، استفاده از آن ها رایج شد.
زنجیر تایم در داخل موتور قرار می گیرد و روغن موتور را دریافت می کند و می تواند برای مدت طولانی عمر کند و دوام بیاورد، در حالی که تسمه های تایم در خارج از موتور قرار دارند و تمایل به خشک شدن و ترک خوردن (به دلیل عوامل محیطی، آغشته شدن به روغن و مواد مختلف و…) دارند.
در چند سال اخیر، بیشتر تولیدکنندگان وسایل نقلیه، زنجیر تایم را در برخی خودروها با پیشرفت هایی در کاهش صدا و ارتعاش در خودروها به کار می برند. که با بررسی دفترچه راهنمای مالک خودرو خود می توانید متوجه شوید که خودروی شما از چه نوع تسمه تایمی استفاده می کند زیرا ممکن است سال به سال یا نسبت به سازنده خودرو متفاوت باشد.
بسته به نوع وسیله نقلیه معمولا تسمه تایم های ماشین های خارجی باید 100.000 تا 170.000 کیلومتر تعویض شود. ولی در خودرهای داخلی کمتر می باشد. وسایل نقلیه جدیدتر نیز مجهز به تسمه تایم هایی با دوام تر هستند که می توانند تا حدود 170.000 کیلومتر را قبل از نیاز به تعویض طی کنید.
پیشگیری های لازم برای به تعویق انداختن تعویض تسمه تایم
فکر نکنید که اگر تسمه ترک ندارد یا پاره نشده است، آن را تعمیر نکنید و همان طوری استفاده کنید. چون این معیار مناسبی نیست و باید به موقع و طبق زمان بندی مشخص عوض شود.
شما می توانید با تعویض به موقع تسمه تایم یا زنجیر تایمینگ ماشین خود در هنگام رانندگی، با توجه به توصیه سازنده، از مشکلات بعدی جلوگیری کنید. به خاطر داشته باشید، حرکت زنجیر تایم ها به ویسکوزیته روغن وابسته هستند. روغن های سبک تر به گونه ای طراحی شده اند که به کوچک ترین قسمت ها نفوذ کرده و به اجزای موتور برسند تا اطمینان حاصل شود که اجزاء موتور به یک اندازه روغن کاری می شوند.
معیارهای زمان تعویض تسمه تایم
همان طوری که ذکر شد هر وسیله نقلیه ای از نظر کارکرد و عملکرد متفاوت است و در درجه اول باید به توصیه سازنده ماشین، جنسی که از بازار تهیه می کنیم و… زمان عوض کردن تسمه تایم یا زنجیر تایم را در نظر بگیریم. اما به طور کلی، با توجه به زیاد شدن هزینه های تعمیر ماشین، ایده خوبی است که قبل از وقوع آسیب بزرگتر و پرهزینه تر با تعمیر و نگهداری اصولی آن را حل کنیم.
شما می توانید با مشاهده علایم زیر انتظار داشته باشید که تعمیر و نگهداری برای تسمه تایم لازم باشد. این موارد می توانند به عنوان معیارهای زمان تعویض تسمه تایم باشند که عبارتند از:
- تعویض تسمه تایم در فواصل مسافت پیموده شده توسط سازنده خودرو بسیار مهم است. پس میزان مسافت پیموده شده شاخص شماره یک می باشد.
- هنگامی که در جاده می روید و موتور خاموش می شود و مشکل خاصی وجود ندارد، اولین مورد به تسمه نگاه کنید.
- اگر خودرو برای مدتی در پارکینگ بود و مدت زمانی طولانی استفاده نکردین و می خواهید از آن استفاده کنید، تسمه را چک کنید.
- پس از نوسانات دمایی و نسبت به فصل های مختلف سال
- مشاهده شکستگی، ترک خوردگی، پارگی، از بین رفتن دندانه ها و … در ظاهر تسمه تایم
- موقعی که برای مسافرت در تابستان، نوروز و… برنامه‌ریزی می‌کنید، باید ایمنی و چک کردن آن را در نظر بگیرید تا مشکلی پیش نیاید.
علائم هشدار دهنده برای تعویض تسمه تایم
همان طوری که ذکر شد اغلب، قبل از پاره شدن تسمه تایم هیچ علامت هشداری وجود ندارد. اما در اینجا برخی از نشانه های احتمالی وجود دارد که ممکن است زمان تعویض تسمه تایم فرا رسیده باشد. مهم نیست که یک زنجیر تایم یا تسمه تایم دارید، به علائم هشداردهنده زیر نگاه کنید، اگر خودروی شما با این مشکلات مواجه است، زمان سرویس و تعویض تسمه تایم می باشد.
مشکلات مربوط به تسمه تایم عبارتند از:
- موتور خراب می شود.
- از موتور صدا می آید.
- روغن از جلوی موتور نشت می کند.
- دود بیشتر از حد معمول است.
- کاهش قدرت موتور
- لرزش در خودرو
- مشکل در روشن شدن خودرو
- صدای جیر جیر یا مالش تسمه ها
توصیه مهمی که کارشناسان امر و مکانیک های خودرو نیز می کنند این است که هنگام تعویض تسمه تایم ماشین خود واتر پمپ را نیز تعویض کنید. چرا که واتر پمپ معمولا طول عمر مشابهی دارد و در صورت خاموش بودن تسمه تایم و تعویض آن به راحتی قابل دسترسی است. به این ترتیب در هزینه های پولی و زمانی خود نیز می توانید صرفه جویی کنید.
مشکلات تعویض نکردن به موقع تسمه تایم چیست؟
از آنجایی که تسمه تایم از لاستیک ساخته شده است، به مرور زمان فرسوده شده و در نهایت پاره می شود. اگر تسمه تایم با مشکل مواجه شود، دندانه ها ترک می‌خورند و می شکنند و این عامل باعث می شود تسمه متفاوت از دنده ها حرکت کند و زمان بندی حرکت مکانیکی تغییر کند. با این حال، هیچ علامت هشدار واضحی در مورد خراب خاموش شدن تسمه تایم وجود ندارد. اغلب به طور ناگهانی و بدون هشدار اتفاق می افتد، به همین دلیل است که توصیه می شود این جزء حیاتی خودروها را در مسافت توصیه شده و پیموده شده جایگزین کنید.
از آنجایی که موتور بسیار به تسمه تایم وابسته است، اگر این کار انجام نشود، موتور گیر می کند، یا این که کلا موتور کار نمی کند یا در صورت کار کردن قدرت قابل توجهی را از دست می دهد. یک زنجیر تایم نیز همان مشکلات را ایجاد می کند، بعلاوه این که مقدار قابل توجهی صدا نیز ایجاد خواهد داشت.
پس اگر تسمه تایم را در زمان توصیه شده تعویض نکنید، علاوه از موارد ذکر شده، ممکن است مشکلات زیر اتفاق بیافتند که عبارتند از:
- خرابی کامل موتور
- شکستگی یا خم شدن سوپاپ ها
- آسیب سر سیلندر یا میل بادامک
- آسیب دیدن پیستون و دیواره سیلندر
چرا پارگی تسمه تایم بد است؟
وسایل نقلیه قدیمی موتورهای غیر تداخلی و اکثر موتورهای مدرن موتورهای تداخلی هستند. در موتورهای غیر تداخلی پیستون و سوپاپ از نظر اشغال فضا، فضای یکسانی را اشغال نمی کردند ولی در موتورهای مدرن تداخلی پیستون و سوپاپ فضای یکسانی را اشغال می کنند.
این یعنی در صورت بروز مشکل و همگام کار نکردن تسمه تایمینگ در موتورهای غیر تداخلی قدرت موتور کاهش یافته، سپس موتور از کار می افتد. ولی در موتورهای تداخلی این چنین نیست و پیستون و سوپاپ به هم برخورد کرده و باعث آسیب خیلی جدی به اجزاء موتور می شود که شاید منجر به تعویض موتور و ماشین نیز شود.
مواد و جنس های متداول مورد استفاده در ساخت تسمه تایم چیست؟
تسمه تایم های لاستیکی به عنوان رایج ترین مواد تسمه تایم ها می باشند و استفاده می شوند. در حالی که لاستیک در بیشتر موتورهای احتراق داخلی استفاده می شود و رایج می باشد اما، دارای معایبی است. تسمه تایم لاستیکی به دلیل کشش و شکستن نسبتا سریع هنگام قرار گرفتن در معرض دماهای مختلف و مقادیر بالای روغن موتور موجود در بدنه موتور خودرو مشهور هستند.
با توجه به تکنولوژی پیشرفته امروزی، بسیاری از انواع ترکیبات لاستیکی مقاوم در برابر دما، اکنون برای افزایش طول عمر تسمه تایم ها و همچنین مقاومت آنها در برابر اعوجاج و تغییر شکل استفاده می شود. ترکیبات لاستیکی بهبود یافته و الیاف تقویت‌کننده نیز استحکام و کشش بیشتری را ایجاد می‌کنند، از دندانه های ترک خورده یا آسیب‌های دیگر به تسمه تایمینگ ها محافظت می کنند.
پلی اورتان با خاصیت ارتجاعی بیشتر و همچنین مقاومت در برابر دماهای بالا و اثرات مضر روغن، به سرعت به گزینه ای محبوب برای ساخت تسمه تایم تبدیل شده است. تسمه های پلی اورتان دارای استحکام کششی بالایی هستند، ظرفیت بارگذاری بالاتری را نیز ارائه می دهند که برای تولید گشتاور بهینه بسیار مهم است.
با این حال، همانطور که در بالا ذکر شد، ترکیبات لاستیکی از طریق قرار گرفتن دائمی در معرض حرارت بیش از حد و تماس با روغن موتور مستعد تخریب هستند. این می تواند منجر به کاهش تنش شود و بر زمان دقیق سوپاپ های موتور برای عملکرد بهینه تأثیر بگذارد. با توجه به در نظر گرفتن این مسائل، تسمه تایم های امروزی با مواد محکم تری مانند پلی اورتان، نئوپرن یا یورتان جوش داده شده در قالب ساخته می شوند. پس انواع مختلفی از مواد در تسمه تایم مورد استفاده قرار می گیرد زیرا هر کدام دارای مشخصات خاص خود هستند که می توانند شرایط خاصی را تحمل کنند.