اتودهای هنرمندان برجسته جهان، در موزه و گالری‌های معتبر دنیا نگهداری می‌شود. نمایش این طراحی‌های اولیه نه فقط از حیث سرگذشت هنری هنرمند برای مخاطب عام جذابیت دارد که در نگاه مخاطبان خاص، یعنی آن دسته که به دنبال تحلیل و مطالعه آثارند نیز به مثابه نقشه گنج است.
به گزارش مجله روز، پنجم آذرماهِ ۱۹ سال قبل مرتضی ممیز، مردی که او را پدر گرافیک ایران می‌دانند درگذشت. این هنرمند در مدت ۵۰ سال فعالیت گرافیک ایران را احیا کرد و در پیشبرد آن گام برداشت. مرتضی ممیز هنگام درگذشت ۶۹ سال داشت تا پیش از مرگ دست از قلم هنرمندانه برنداشت.
دست ممیز بر قلم، با شور و جست‌وجوهای بی پایان همراه بود. فراتر از تکنیک و ابزار، با شناخت دقیقی از فرم و محتوا زبان طراحی گرافیک ایران را به شیوه‌ای نو قلم زد. پدر گرافیک ایران با ترکیب اصول جهانی طراحی گرافیک و ویژگی‌های بوم و فرهنگ ایران، مفاهیم عمیق و جلوه‌ای قدرتمند از نشانه‌ها را خلق کرد تا ذهن مخاطب را تسخیر کند.
اتود زدن، یکی از مراحل پرمعنی در فرایند خلاقانه هنرمند است. این مرحله، به‌نوعی یک تمرین آزادانه برای پی بردن به ایده‌ها، فرم‌ها و ترکیب‌بندی است. اتود زدن در بسیاری از هنرها از جمله نقاشی، طراحی گرافیک و طراحی لوگو اهمیت زیادی دارد؛ طرح‌هایی ساده و سریع که هنرمند بدون نگرانی از جزئیات، ایده‌های اولیه خود را روی کاغذ می‌آورد. از طریق این طرح‌ها می‌توان به نوع نگاه و زاویه دید هنرمند نسبت به موضوعات مختلف پی برد؛ در حقیقت، اتودها نه‌تنها گام‌هایی هستند در فرآیند خلق که به‌نوعی نمایانگر دنیای ذهنی هنرمند نیز محسوب می‌شوند.
اتودهای ممیز نه‌تنها بخشی از فرآیند خلق آثار اوست که سبک و ویژگی خاص او را نیز نشان می‌دهد؛ او با خطوط ساده، ترکیب‌بندی‌های مینیمالیستی و رنگ‌های محدود ایده‌ها را می‌آزمود و در نهایت طراحی ساده با مفهومی انتزاعی خلق می‌کرد.
اتود زدن مسیری برای کشف و ارزیابی است که به هنرمند امکان می‌دهند تا فرم‌ها، رنگ‌ها و ترکیب‌ها را از زوایای مختلف بررسی کرده و در نهایت به طراحی برسد که از نظر بصری جذاب باشد و پیام مورد نظر را نیز به‌درستی منتقل کند. به‌ویژه در طراحی گرافیک و لوگو، که نیازمند سادگی و در عین حال قدرت بصری است، اتودها ابزاری حیاتی به‌شمار می‌آیند.
در برخی موارد البته هنرمندان در اتودهای خود، جهان‌بینی و تفکر فلسفی خود را نیز به نمایش می‌گذارند. برای مثال، هنرمندی که در اتودهای خود بیشتر از خطوط نرم و منحنی استفاده می‌کند، می‌تواند تمایلی به ایجاد طرح‌هایی با حس آرامش و حرکت داشته باشد، در حالی که هنرمند دیگری با خطوط زاویه‌دار و قوی‌تر، ممکن است بخواهد تاثیری قوی و پرقدرت ایجاد کند. در طول تاریخ هنر، اتودها همیشه بخشی از فرآیند خلق آثار هنری بوده‌اند. اتودها نه فقط آزمایش‌های اولیه، که نمایشی از درونیات هنرمند و روش‌های او برای خلق یک تاثیر نهایی است. اتودهایی از لئوناردو داوینچی، پیکاسو و بسیاری دیگر هنرمندان برجسته، همواره مورد توجه قرار گرفته‌اند و در موزه‌ها و گالری‌های دنیا به نمایش گذاشته می‌شود.
در این زمینه بخوانید:
نوزدهمین سالمرگ پدر گرافیک ایران با چه برنامه‌ای همراه خواهد شد؟
اتودهای مرتضی ممیز نیز به‌عنوان شاهدی از نحوه تفکر و جهان‌بینی او در طراحی گرافیک ایران شناخته می‌شود. این اتودها در بسیاری از موارد، حتی بیشتر از آثار نهایی، مسیر تحلیل‌گران را برای دست‌یابی به ذهنیت و تفکرات هنرمند هموار کرده است و نشان می‌دهند که او چگونه از مفاهیم ساده برای انتقال پیام‌های پیچیده استفاده کرده است.
مرتضی ممیز ـ ۱۳۸۴ ـ ۱۳۱۵ ـ از بنیانگذاران انجمن صنفی طراحان گرافیک ایران بود. او در ایران و در عرصه هنر بین‌المللی، پیشبرد و گسترش فرهنگ ملی و سنت‌های هنری نقش بارزی داشت.
انتهای پیام