تاثیر اتریوم ۲ بر اتریوم

تحولات گسترده در شبکه اتریوم که بسیاری از آن ها را با نام متداول اما از نظر فنی نادرست «اتریوم ۲» می شناسند، مسیری تحول آفرین را برای این بلاکچین پرکاربرد رقم زد. این ارتقاها، به ویژه «مِرج» و تحولات پس از آن، به دنبال غلبه بر چالش های مقیاس پذیری و مصرف انرژی بودند تا اتریوم را به پلتفرمی کارآمدتر و پایدارتر تبدیل کنند. این دگرگونی ها نه تنها جنبه های فنی شبکه را متحول ساخت، بلکه بر اقتصاد توکن اتر (ETH)، تجربه کاربران و جایگاه اتریوم در بازار ارزهای دیجیتال نیز تأثیرات عمیقی گذاشته است.

مدتی است که پلتفرم اتریوم به عنوان ستون فقرات بسیاری از برنامه های غیرمتمرکز، از جمله پروتکل های مالی غیرمتمرکز (DeFi) و توکن های غیرمثلی (NFT)، در دنیای بلاکچین شناخته می شود. اما با رشد چشمگیر آن، چالش هایی نظیر تراکم شبکه، کارمزدهای بالا و مصرف انرژی فراوان به وضوح نمایان شدند که ضرورت یک تحول اساسی را آشکار می ساخت. همین نیازها، زمینه ساز مجموعه ای از ارتقاها در این شبکه شدند که مجموع آن ها، به صورت عامیانه با عنوان «اتریوم ۲» شناخته می شوند. این نام گذاری، گرچه رایج است، اما بنیاد اتریوم ترجیح می دهد از آن به عنوان «ارتقاهای اتریوم» یا «نقشه راه اتریوم» یاد کند؛ چرا که این تغییرات، یک ارز دیجیتال جدید یا بلاکچین مجزا نیستند، بلکه تکاملی درون همین شبکه هستند.

هدف از این ارتقاها، رفع گلوگاه های موجود و هموار ساختن مسیر برای آینده ای روشن تر و مقیاس پذیرتر برای اتریوم است. این تغییرات، فراتر از یک به روزرسانی ساده فنی، به معنای بازتعریف تجربه کاربری و توسعه در این اکوسیستم عظیم هستند. با هر گام در این مسیر، اتریوم نه تنها به سمت کارایی بیشتر حرکت می کند، بلکه به پلتفرمی مسئولیت پذیرتر از نظر زیست محیطی و امنیتی نیز بدل می شود.

مروری بر تغییرات بنیادین اتریوم: از اتریوم ۱ تا مِرج و فراتر

اتریوم، از زمان آغاز به کار خود، همواره در حال تکامل بوده است. اما نقطه عطفی در این مسیر، مجموعه ای از ارتقاهای برنامه ریزی شده است که از جمله مهمترین آن ها، رویداد «مِرج» (The Merge) بود. این تغییرات، اتریوم را از یک بلاکچین مبتنی بر «اثبات کار» (Proof of Work – PoW) به یک شبکه «اثبات سهام» (Proof of Stake – PoS) تبدیل کرد و پایه های مقیاس پذیری آینده را با فناوری «شاردینگ» (Sharding) بنا نهاد.

تغییر الگوریتم اجماع: از اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS)

برای سال ها، اتریوم، همانند بیت کوین، از مکانیزم اثبات کار برای تأیید تراکنش ها و افزودن بلاک های جدید به شبکه استفاده می کرد. در این سیستم، «ماینرها» با استفاده از توان پردازشی بالای سخت افزارهای تخصصی، به رقابت می پرداختند تا مسائل پیچیده ریاضی را حل کنند. هر کس که زودتر موفق می شد، حق افزودن بلاک بعدی را پیدا کرده و پاداش دریافت می کرد. این فرآیند، هرچند امنیت شبکه را تضمین می کرد، اما معایب چشمگیری داشت: مصرف بی رویه انرژی، هزینه های بالای سخت افزاری برای ماینرها و محدودیت در تعداد تراکنش هایی که می توانست در هر ثانیه پردازش کند.

در نقطه مقابل، «اثبات سهام» (PoS) مکانیزمی کاملاً متفاوت را به ارمغان آورد. در این سیستم، دیگر نیازی به ماینرهای پرمصرف نیست. به جای آن، «ولیدیتورها» (Validator) با قفل کردن مقدار مشخصی از توکن های اتر خود (در حال حاضر حداقل ۳۲ اتر) به عنوان «وثیقه» یا «سهام» در شبکه مشارکت می کنند. این ولیدیتورها به صورت تصادفی برای تأیید تراکنش ها و تولید بلاک های جدید انتخاب می شوند و در ازای خدمت خود، پاداش دریافت می کنند. این روش، نه تنها مصرف انرژی را به شکل چشمگیری کاهش می دهد، بلکه راه را برای مقیاس پذیری بیشتر و افزایش امنیت شبکه نیز هموار می سازد.

رویداد تاریخی «مِرج» در سپتامبر ۲۰۲۲، لحظه ای تعیین کننده بود. در این رویداد، زنجیره اصلی اتریوم که بر پایه PoW کار می کرد، با «زنجیره بیکن» (Beacon Chain) که از دسامبر ۲۰۲۰ به صورت موازی با مکانیزم PoS فعالیت داشت، ادغام شد. این ادغام، به طور رسمی به دوران ماینینگ اتریوم پایان داد و آغازگر عصر جدیدی برای این شبکه با الگوریتم اثبات سهام بود. این گام، اتریوم را از مصرف کننده بزرگ انرژی به یکی از پایدارترین بلاکچین ها تبدیل کرد.

معرفی فناوری شاردینگ (Shard Chains): ستون فقرات مقیاس پذیری آینده

یکی از بزرگترین چالش های اتریوم، مشکل مقیاس پذیری بود. با استقبال فزاینده از DeFi و NFTها، شبکه به سرعت با تراکم و کندی مواجه می شد که منجر به کندی تراکنش ها و افزایش سرسام آور کارمزدها می گردید. شاردینگ (Sharding) پاسخی نوآورانه به این معضل است. تصور کنید اتریوم یک خیابان یک طرفه شلوغ بود که همه باید از آن عبور می کردند؛ شاردینگ این خیابان را به چندین لاین موازی تبدیل می کند.

با پیاده سازی شاردینگ، پایگاه داده شبکه اتریوم به قطعات کوچکتر و قابل مدیریت تری به نام «شارد» تقسیم می شود. هر شارد قادر است تراکنش ها را به صورت مستقل پردازش کند. این بدان معناست که به جای اینکه تمام نودهای شبکه مجبور به پردازش تمام تراکنش ها باشند، هر نود تنها مسئول پردازش داده های مربوط به شارد خود می شود. این تقسیم بار، به طور چشمگیری توان عملیاتی شبکه (TPS – Transactions Per Second) را افزایش می دهد و امکان پردازش همزمان هزاران تراکنش را فراهم می آورد. شاردینگ، زیربنای اصلی برای رسیدن اتریوم به مقیاس پذیری در سطح جهانی است که می تواند تجربه کاربری را به شکلی بی سابقه بهبود بخشد و راه را برای برنامه های غیرمتمرکز پیچیده تر و پرکاربردتر باز کند.

بهبود ماشین مجازی (EVM به eWASM): افزایش کارایی و سرعت اجرای کد

ماشین مجازی اتریوم (EVM – Ethereum Virtual Machine)، قلب تپنده اتریوم است که مسئول اجرای قراردادهای هوشمند و برنامه های غیرمتمرکز (DApps) می باشد. EVM به عنوان یک محیط محاسباتی قدرتمند، امکان اجرای کدهای پیچیده و منطق برنامه نویسی را در بستر بلاکچین فراهم می کند. با این حال، با گسترش اکوسیستم اتریوم و پیچیده تر شدن برنامه ها، EVM نیز با محدودیت هایی در زمینه کارایی و سرعت مواجه شد.

بخشی از ارتقاهای اتریوم، شامل بهبود و جایگزینی احتمالی EVM با یک ماشین مجازی جدیدتر و کارآمدتر به نام eWASM (Ethereum WebAssembly) است. eWASM بر پایه استاندارد WebAssembly بنا شده که یک قالب بایت کد سطح پایین و با کارایی بالا برای وب است. هدف از این جابه جایی، افزایش چشمگیر سرعت اجرای قراردادهای هوشمند و بهینه سازی مصرف منابع است. با eWASM، توسعه دهندگان قادر خواهند بود برنامه های غیرمتمرکز را با زبان های برنامه نویسی متنوع تری بسازند که این امر، فرآیند توسعه را ساده تر و دسترس پذیرتر می کند. این بهبود، به معنای باز شدن دریچه ای نو به سوی برنامه های غیرمتمرکز سریع تر، کارآمدتر و پیچیده تر است که می توانند قابلیت های جدیدی را به اکوسیستم اتریوم اضافه کنند.

تحولات اتریوم فراتر از یک به روزرسانی ساده، بلکه بازتعریف تجربه کاربری و توسعه در این اکوسیستم عظیم است.

تاثیرات کلیدی اتریوم ۲ (مِرج و ارتقاهای پس از آن) بر اکوسیستم اتریوم

ارتقاهای اتریوم، به خصوص رویداد «مِرج» و فازهای پس از آن، تنها تغییرات فنی نبودند؛ آن ها موجی از تاثیرات عمیق و گسترده را در سراسر اکوسیستم اتریوم به وجود آوردند. این تاثیرات، از جنبه های فنی و اقتصادی گرفته تا پایداری زیست محیطی و تجربه کاربری، همه جانبه بودند و مسیر آینده این بلاکچین پیشرو را مشخص کردند.

تاثیر بر مقیاس پذیری و سرعت شبکه

محدودیت های مقیاس پذیری در اتریوم ۱، همواره به عنوان پاشنه آشیل این شبکه مطرح بوده اند. با استقبال فزاینده از DeFi و NFTها، شبکه به سرعت با تراکم و کندی مواجه می شد. اکنون با ورود فناوری هایی چون شاردینگ و بهینه سازی های پس از مِرج، ظرفیت شبکه برای پردازش تراکنش ها به شکل قابل توجهی افزایش یافته است. این امر به معنای توانایی اتریوم در مدیریت حجم بسیار بیشتری از تراکنش ها در هر ثانیه (TPS) است که پیش از این امکان پذیر نبود.

کاهش تاخیر در تأیید تراکنش ها نیز یکی از مهمترین دستاوردهای این ارتقاهاست. کاربران و توسعه دهندگان دیگر نیاز نیست نگران کندی شبکه در زمان اوج شلوغی باشند. این افزایش سرعت و مقیاس پذیری، تجربه کاربری را به طرز چشمگیری بهبود می بخشد. ساخت و استفاده از برنامه های پیچیده تر و تعاملی تر، بدون نگرانی از هزینه های گزاف یا تأخیر طولانی، اکنون به واقعیت نزدیک تر شده است. اتریوم با این تحولات، نه تنها از رقبای خود پیشی می گیرد، بلکه خود را به عنوان پلتفرمی با قابلیت های مقیاس پذیری در سطح جهانی معرفی می کند.

تاثیر بر مصرف انرژی و پایداری زیست محیطی

شاید یکی از تحول آفرین ترین تاثیرات ارتقاهای اتریوم، به خصوص «مِرج»، کاهش شگفت انگیز مصرف انرژی باشد. با انتقال از الگوریتم اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS)، اتریوم موفق شد مصرف انرژی خود را تا حدود ۹۹.۹۵ درصد کاهش دهد. این رقم خیره کننده، اتریوم را از یک شبکه پرمصرف به یکی از سبزترین بلاکچین های موجود تبدیل کرده است.

این گام بزرگ، نه تنها نگرانی های زیست محیطی را کاهش داده، بلکه راه را برای جذب سرمایه گذاران سازمانی و شرکت هایی که به معیارهای ESG (محیط زیست، جامعه و حکمرانی) اهمیت می دهند، هموار ساخته است. اتریوم اکنون می تواند با افتخار خود را به عنوان یک «بلاکچین سبز» معرفی کند، که این ویژگی در دنیای امروز، ارزش و جذابیت ویژه ای به آن می بخشد و پذیرش آن را در سطح جهانی تسریع می کند.

تاثیر بر کارمزد تراکنش ها (Gas Fees)

برخلاف تصور اولیه برخی کاربران، رویداد «مِرج» به طور مستقیم منجر به کاهش کارمزدهای تراکنش (Gas Fees) نشد. کارمزدها در اتریوم، تابع تقاضا برای فضای بلاکچین هستند و مِرج اساساً روش تأیید تراکنش ها را تغییر داد، نه ظرفیت نهایی شبکه را به آنی افزایش دهد. اما، ارتقاهای بعدی و به ویژه پیاده سازی کامل «شاردینگ» نقش کلیدی در کاهش کارمزدها ایفا خواهند کرد.

علاوه بر شاردینگ، استفاده گسترده تر از «راهکارهای لایه دوم» (Layer 2 Solutions) مانند رول آپ ها (Rollups) نیز به طور موثری به کاهش کارمزدها کمک می کند. این راهکارها با پردازش تراکنش ها در لایه ای خارج از زنجیره اصلی و سپس تجمیع آن ها و ارسال به بلاکچین اتریوم، بار روی شبکه اصلی را کاهش می دهند. بنابراین، در حالی که مِرج مستقیماً کارمزدها را پایین نیاورد، اما زیرساخت لازم برای کاهش چشمگیر آن ها در آینده را فراهم کرده است. کاربران باید انتظار داشته باشند که با تکمیل فازهای آتی ارتقا و گسترش استفاده از راهکارهای لایه دوم، تجربه کاربری با کارمزدهای به مراتب پایین تر را شاهد باشند.

تاثیر بر امنیت و تمرکززدایی شبکه

انتقال به مکانیزم اثبات سهام، پیامدهای مهمی برای امنیت شبکه اتریوم به همراه داشته است. در PoS، امنیت شبکه نه از طریق قدرت محاسباتی، بلکه با «سهام» (Staked ETH) و تعهد ولیدیتورها تضمین می شود. ولیدیتورها با قفل کردن دارایی خود، تشویق می شوند تا صادقانه عمل کنند؛ هرگونه رفتار مخرب، به جریمه شدن یا از دست دادن بخشی از سهامشان منجر می شود که به آن «اسلشینگ» (Slashing) می گویند. این مکانیزم، هزینه حمله به شبکه را به شدت بالا می برد و آن را در برابر حملات 51% مقاوم تر می کند.

در مورد تمرکززدایی، نگرانی هایی مطرح شده است. نیاز به حداقل ۳۲ اتر برای تبدیل شدن به ولیدیتور، می تواند ورود افراد عادی را دشوار کند و منجر به تمرکز قدرت در دست نهادهای بزرگ تر یا استخرهای استیکینگ (Staking Pools) شود. با این حال، راهکارهایی مانند استیکینگ پول ها و «استیکینگ مایع» (Liquid Staking) در حال توسعه هستند تا مشارکت را برای دارندگان اتر با مقادیر کمتر نیز تسهیل کنند. اتریوم به طور مداوم در تلاش است تا تعادلی میان امنیت و تمرکززدایی برقرار کند و با وجود چالش ها، ارتقاها به دنبال افزایش مقاومت و استحکام شبکه هستند.

تاثیر بر سرمایه گذاران و دارندگان اتر (ETH)

برای کسانی که در اتریوم سرمایه گذاری کرده اند یا قصد سرمایه گذاری دارند، ارتقاهای اخیر فرصت های جدیدی را پیش روی آن ها قرار داده است. مهمترین آن ها، امکان کسب درآمد غیرفعال از طریق «استیکینگ» است. با تبدیل شدن به یک ولیدیتور یا مشارکت در استخرهای استیکینگ، دارندگان اتر می توانند در ازای کمک به امنیت و عملکرد شبکه، پاداش دریافت کنند. این امر، اتریوم را به یک دارایی با بازدهی بالقوه تبدیل می کند که می تواند جذابیت آن را برای سرمایه گذاران بلندمدت افزایش دهد.

علاوه بر این، «مِرج» و مکانیسم سوزاندن کارمزدها (که پیش از آن با EIP-1559 معرفی شده بود) تأثیر قابل توجهی بر اقتصاد توکن اتر گذاشته اند. با کاهش پاداش های بلاک برای ولیدیتورها در مقایسه با ماینرها در PoW، و همچنین مکانیسم سوزاندن بخشی از کارمزد هر تراکنش، عرضه خالص اتر می تواند کاهش یابد. این پتانسیل «رکودی» (Deflationary pressure) بر عرضه، در بلندمدت می تواند تاثیر مثبتی بر ارزش توکن اتر داشته باشد، زیرا کمیاب تر می شود. تمامی این عوامل، به همراه پایداری زیست محیطی، اتریوم را برای سرمایه گذاران سازمانی نیز جذاب تر کرده و راه را برای پذیرش گسترده تر این دارایی هموار می سازد.

تاثیر بر توسعه دهندگان و برنامه های غیرمتمرکز (DApps, DeFi, NFTs)

جامعه توسعه دهندگان اتریوم، یکی از فعال ترین و خلاق ترین جوامع در دنیای بلاکچین است. ارتقاهای اخیر، زیرساختی به مراتب کارآمدتر و قدرتمندتر را برای آن ها فراهم کرده است. با افزایش مقیاس پذیری و سرعت شبکه، توسعه دهندگان دیگر با محدودیت های قبلی در طراحی و اجرای برنامه های پیچیده روبرو نیستند. این آزادی عمل بیشتر، راه را برای نوآوری های بی شمار در حوزه DApps، DeFi و NFTs باز می کند.

پروتکل های دیفای اکنون می توانند با کارایی بالاتر و هزینه های عملیاتی کمتر فعالیت کنند، که این امر به جذب کاربران بیشتر و افزایش حجم معاملات در این بخش کمک می کند. برای هنرمندان و سازندگان NFT نیز، این بهبودها به معنای کاهش هزینه های مینت (Minting) و معامله آثار هنری دیجیتال است که ورود به این بازار را برای آن ها ساده تر می سازد. در مجموع، اتریوم با این ارتقاها، به بستر جذاب تری برای ساخت نسل بعدی برنامه های غیرمتمرکز تبدیل شده و به توسعه دهندگان کمک می کند تا ایده های جاه طلبانه خود را به واقعیت تبدیل کنند.

تاثیر بر ماینرها و آینده استخراج اتریوم

شاید هیچ گروهی به اندازه ماینرهای اتریوم، تاثیر مستقیم و فوری «مِرج» را احساس نکردند. با انتقال کامل اتریوم به الگوریتم اثبات سهام (PoS)، فرآیند استخراج اتریوم با استفاده از الگوریتم اثبات کار (PoW) به طور قطعی به پایان رسید. هزاران ماینر که برای سال ها با دستگاه های پرقدرت خود به امنیت شبکه اتریوم کمک می کردند، ناگهان فعالیتشان بی معنی شد.

ماینرهای سابق اتریوم اکنون چندین گزینه پیش رو دارند: برخی از آن ها ممکن است به استخراج ارزهای دیجیتال دیگری که همچنان از PoW استفاده می کنند (مانند اتریوم کلاسیک یا ریون کوین) روی آوردند. گروه دیگری که توانایی مالی لازم را دارند، می توانند به ولیدیتور در شبکه اتریوم تبدیل شده و از طریق استیکینگ به کسب درآمد بپردازند. تلاش هایی برای ایجاد هارد فورک های مبتنی بر PoW اتریوم (مانند ETHW) نیز صورت گرفت، اما این پروژه ها به دلیل عدم حمایت گسترده جامعه و توسعه دهندگان، نتوانستند موفقیت چشمگیری کسب کنند و ارزش قابل توجهی به دست آورند. این تغییر، نمادی از تعهد اتریوم به پایداری و کارایی، حتی به بهای تغییر اساسی در مدل کسب وکار یک بخش مهم از جامعه اش بود.

تاثیر بر قابلیت تعامل پذیری (Interoperability) و گسترش بازار کریپتو

در دنیای بلاکچین، قابلیت تعامل پذیری به معنای توانایی شبکه های مختلف برای ارتباط و تبادل دارایی و داده با یکدیگر است. ارتقاهای اتریوم، به خصوص ساختار شاردینگ و راهکارهای لایه دوم، نقش مهمی در تسهیل این تعامل پذیری ایفا می کنند. با تقسیم بار شبکه و افزایش ظرفیت پردازش، اتریوم می تواند به عنوان یک هاب مرکزی برای ارتباط با سایر بلاکچین ها عمل کند.

این ساختار جدید، به توسعه پل های بین زنجیره ای (Cross-chain Bridges) و پروتکل هایی که امکان انتقال دارایی ها و داده ها را بین اکوسیستم های مختلف بلاکچین فراهم می کنند، کمک شایانی خواهد کرد. یک اکوسیستم کریپتویی متصل تر، به معنای روان تر شدن جریان سرمایه، نوآوری بیشتر و در نهایت، گسترش کل بازار ارزهای دیجیتال است. اتریوم با این گام ها، خود را به عنوان نیروی محرکه ای در جهت یکپارچگی و هم افزایی در دنیای بلاکچین مطرح می سازد.

نقشه راه آینده اتریوم: ارتقاهای پس از مِرج (تکمیل چشم انداز اتریوم ۲)

همانطور که گفته شد، «مِرج» پایان راه نبود، بلکه آغازی برای فازهای بعدی ارتقای اتریوم است. این نقشه راه بلندپروازانه، مجموعه ای از ارتقاهای برنامه ریزی شده را در بر می گیرد که ویتالیک بوترین، بنیانگذار اتریوم، آن ها را با نام های سرج (Surge)، اسکِرج (Scourge)، ورج (Verge)، پرج (Purge) و اسپِلِرج (Splurge) معرفی کرده است. هر یک از این فازها، به جنبه های خاصی از عملکرد شبکه می پردازند تا چشم انداز نهایی اتریوم به طور کامل محقق شود.

• سرج (Surge): این فاز بر پیاده سازی کامل فناوری شاردینگ تمرکز دارد. هدف اصلی سرج، افزایش چشمگیر مقیاس پذیری شبکه از طریق پردازش موازی تراکنش ها در شارد های مختلف است. این امر، گامی بزرگ به سوی افزایش توان عملیاتی (TPS) و کاهش کارمزدها خواهد بود.
• اسکِرج (Scourge): اسکِرج به دنبال رفع نگرانی های مربوط به تمرکززدایی و مقاومت در برابر سانسور است. این فاز به مسائلی نظیر MEV (حداکثر ارزش قابل استخراج) و اطمینان از اینکه هیچ نهادی نمی تواند کنترل بیش از حد بر شبکه داشته باشد، می پردازد.
• ورج (Verge): این فاز به بهینه سازی ذخیره سازی داده ها و افزایش کارایی نودها با استفاده از فناوری هایی مانند «درخت های ورکل» (Verkle Trees) می پردازد. هدف ورج، آسان تر کردن راه اندازی و نگهداری نودها برای افراد عادی است که به نوبه خود، به افزایش تمرکززدایی کمک می کند.
• پرج (Purge): پرج با هدف کاهش حجم داده های تاریخی شبکه، به پاکسازی داده های قدیمی و غیرضروری می پردازد. این امر، کارایی نودها را بهبود بخشیده و نیاز به فضای ذخیره سازی را برای ولیدیتورها کاهش می دهد.
• اسپِلِرج (Splurge): این فاز مجموعه ای از به روزرسانی ها و بهینه سازی های کوچک تر اما مهم را شامل می شود که برای اطمینان از پایداری، امنیت و کارایی کلی شبکه در طولانی مدت طراحی شده اند. این بهینه سازی ها، تکمیل کننده مسیر اتریوم برای تبدیل شدن به یک بلاکچین قدرتمند و آینده نگر هستند.

تکمیل این فازها، اتریوم را به پلتفرمی با قابلیت های بی نظیر تبدیل خواهد کرد که قادر به پشتیبانی از نسل بعدی برنامه های غیرمتمرکز در مقیاس جهانی است. این مسیر، نمایانگر تعهد مداوم اتریوم به نوآوری و پیشرفت در فضای بلاکچین می باشد.

نتیجه گیری: چشم انداز کلی تاثیرات و جایگاه اتریوم در آینده بلاکچین

ارتقاهای گسترده اتریوم، که بسیاری از آن ها را تحت عنوان کلی «اتریوم ۲» می شناسند، نقطه عطفی در تاریخ این بلاکچین پیشرو به شمار می روند. این تحولات، اتریوم را از یک شبکه با چالش های مقیاس پذیری و مصرف انرژی بالا، به پلتفرمی کارآمدتر، پایدارتر و آماده برای آینده تبدیل کرده است. «مِرج» با تغییر الگوریتم اجماع به اثبات سهام، نه تنها مصرف انرژی را به طرز خیره کننده ای کاهش داد و اتریوم را به یک بلاکچین «سبز» تبدیل کرد، بلکه زیربنای لازم برای مقیاس پذیری بی سابقه از طریق شاردینگ را نیز فراهم آورد. این تغییرات، دسترسی سرمایه گذاران را به فرصت های استیکینگ افزایش داد و اکوسیستم دیفای و NFT را برای رشد بیشتر تقویت نمود.

با وجود دستاوردهای عظیم، مسیر توسعه اتریوم هنوز به پایان نرسیده است. فازهای آتی مانند سرج، اسکِرج، ورج، پرج و اسپِلِرج، هر یک به دنبال بهبودهای عمیق تر در مقیاس پذیری، تمرکززدایی، کارایی نودها و مدیریت داده ها هستند. این نقشه راه بلندپروازانه، اتریوم را در جایگاه پیشروترین پلتفرم برای توسعه برنامه های غیرمتمرکز و ایجاد اقتصاد آینده قرار می دهد. تاثیرات اتریوم ۲ بر اتریوم، نه تنها این شبکه را متحول ساخت، بلکه به عنوان الگویی برای سایر بلاکچین ها در مسیر تکامل و پایداری عمل می کند. می توان با اطمینان گفت که اتریوم، با این ارتقاها، به سوی آینده ای روشن تر و فراگیرتر گام برمی دارد و نقش محوری خود را در اکوسیستم جهانی بلاکچین مستحکم تر می سازد.