احساس سرما در حالی که اطرافیان راحت هستند، برای بسیاری از افراد تجربه ای آزاردهنده است. این وضعیت می تواند دلایل متعددی داشته باشد؛ از تفاوت های طبیعی در متابولیسم و سوخت وساز بدن گرفته تا بیماری های زمینه ای که بر عملکرد سیستم گردش خون یا سوخت وساز اثر می گذارند. آگاهی از این عوامل نه تنها به کاهش ناراحتی کمک می کند، بلکه در برخی موارد می تواند نشانه ای از مشکلات پزشکی باشد که نیاز به تشخیص و درمان دارند.
کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید زمانی رخ می دهد که غده تیروئید هورمون های کافی تولید نکند. این هورمون ها نقش مهمی در تنظیم سوخت و ساز و دمای بدن دارند و کاهش آن ها می تواند باعث احساس دائمی سرما شود.
- احساس سرما حتی در محیط گرم
- خستگی مفرط
- افسردگی و کاهش انگیزه
- رقیق شدن خون و کبودی های غیرمعمول
- یبوست و مشکلات گوارشی
- اختلال در قاعدگی و کاهش میل جنسی
- ضربان قلب پایین
تشخیص با آزمایش خون ساده انجام می شود و درمان معمولاً شامل هورمون درمانی است.
بیماری رینود
این بیماری بر رگ های دست و پا تأثیر می گذارد و باعث کاهش جریان خون در اثر باریک شدن رگ ها می شود. در اثر سرما یا استرس، انگشتان دست و پا ابتدا سفید یا آبی شده و سپس قرمز می شوند و با درد و بی حسی همراه هستند.
- اجتناب از محیط های سرد
- استفاده از داروهای گشادکننده رگ
- در موارد شدید، جراحی
بی اشتهایی عصبی
افراد مبتلا به بی اشتهایی عصبی معمولاً کمبود چربی بدن دارند و این موضوع باعث سرمایی بودن آن ها می شود. این اختلال غذایی با کاهش وزن شدید، کمبود مواد مغذی و فعالیت بدنی بیش از حد همراه است.
- کاهش وزن شدید
- مشکلات گوارشی و یبوست
- ضعف و سرگیجه
- اختلال در قاعدگی
- مو و ناخن خشک و شکننده
- ترس شدید از اضافه وزن
- دوری از اجتماع و پرهیز از غذا خوردن در حضور دیگران
درمان نیازمند همکاری پزشک، متخصص تغذیه و روانشناس است.
کم خونی
کم خونی زمانی اتفاق می افتد که تعداد سلول های قرمز خون کافی برای انتقال اکسیژن به سراسر بدن نباشد. این وضعیت باعث احساس سرما، یخ کردن دست و پا و خستگی می شود.
- خستگی و ضعف
- سرگیجه و سبکی سر
- تپش قلب و مشکلات تنفسی
- پوست رنگ پریده
بیماری شریانی محیطی
این بیماری باعث باریک شدن رگ ها و کاهش جریان خون می شود. افراد مبتلا احساس سرما، بی حسی و درد در دست و پا دارند. در موارد شدید، ممکن است بافت های بدن دچار آسیب شوند.
- ورزش منظم
- ترک سیگار
- دارودرمانی و در صورت نیاز، جراحی
- کمبود خواب
کم خوابی کیفیت عملکرد بدن را کاهش می دهد و می تواند باعث کاهش دمای بدن شود. حتی یک شب کم خوابی می تواند اثرات قابل توجهی بر احساس سرما داشته باشد.
داروها
برخی داروها، به ویژه داروهای کاهش فشار خون مانند پروپانولول، می توانند جریان خون را کاهش داده و باعث سرمایی بودن دست و پا شوند.
تفاوت بین خانم ها و آقایان
تحقیقات نشان می دهد خانم ها به طور طبیعی بیشتر از مردان احساس سرما می کنند. دمای ترجیحی اتاق برای مردان حدود ۲۲ درجه سانتی گراد و برای خانم ها حدود ۲۵ درجه سانتی گراد است. همچنین سرعت سوخت و ساز پایه در خانم ها کمتر از مردان است، بنابراین هنگام استراحت انرژی کمتری تولید می کنند و احساس سرما بیشتر می شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر سرمایی بودن جدید است یا با علائم دیگری همراه باشد، مراجعه به پزشک ضروری است. پزشک با بررسی سابقه پزشکی و آزمایش های خون، سطح هورمون ها و تعداد گلبول های قرمز، علت دقیق این احساس را مشخص می کند و در صورت نیاز درمان مناسب را تجویز می کند.