بهترین روشهای درمان هایپرپیگمنتیشن
ممکن است برای شما هم پیش آمده باشد که لکه‌ها و دانه‌های تیره رنگی نسبت به رنگ اصلی پوستتان را در نواحی مختلف صورت و بدنتان مشاهده کرده باشید. این لکه های رنگی که گاهی هم برای فرد مبتلا حالت آزار دهنده دارد میکروپیگمنتیشن نامیده می‌شود.
هایپرپیگمنتیشن چیست؟
وجود رنگدانه‌های تیره پوستی در نقاط مختلف بدن، یا هایپرپیگمنتیشن، در اثر تحریک پوست و افزایش تولید ملانین پوستی، تحت تاثیر عوامل مختلفی که در ادامه این وبلاگ آنها را شرح خواهیم داد، ایجاد می‌شود. هایپرپیگمنتیشن، یک مشکل پوستی رایج در سراسر دنیا است و افراد بسیاری درگیر این عارضه پوستی هستند. این دست از لکه‌های تیره می‌تواند به اندازه یک نقطه باشد و یا گسترش یابد و قسمت بزرگتری از پوست را درگیر کند. نواحی درگیر اکثرا در نواحی صورت، دست و قسمت‌هایی از پوست بدن است که بیشتر در معرض نور آفتاب قرار می‌گیرند.
علل ایجاد هایپرپیگمنتیشن
هایپرپیگمنتیشن در واقع افزایش متمرکز ملانین پوستی به شکل لکه است که در اثر عوامل ارثی و اکتسابی ایجاد می‌شود و علل مختلفی می‌توانند در ایجاد آنها دخیل باشند؛ اما آنچه در درمان اهمیت دارد، تشخیص منشا و علت اصلی این عارضه است.
قرار گرفتن در معرض نور آفتاب
اصلی‌ترین عامل دخیل در افزایش ملانین پوستی و ایجاد هایپرپیگمنتیشن، نور آفتاب است که با اشعه ماورا بنفش خود باعث افزایش رادیکال‌های آزاد پوستی واکنش‌های اکسیدانت می‌شود و به این طریق تولید رنگدانه ملانین را در پوست شما تحریک میکند در نتیجه این مساله، به مرور لکه‌های پوستی تیره رنگ و ناهمواری را در نقاط مختلف صورت و بدنتان به وجود می‌آید.
برای درک بهتر عملکرد آفتاب بر روی پوست، کسانی که بدن خود را زیر نور آفتاب برنزه می‌کنند در نظر بگیرید، این افراد با قرارگیری زیر نور آفتاب، پوست خود را برنزه و تیره‌تر از حالت عادی می‌کنند ولی این تغییر رنگ برای مدت محدود و کوتاهی باقی می‌ماند. اما در هایپرپیگمنتیشن، این تغییر رنگ و لکه‌های تیره تدریجی و به مرور ایجاد می‌شوند و خود به خود از بین نمی‌روند و روند درمان کندی نیز دارند. برای خلاصی از آنها نیز باید راهکارهای درمانی پوست را پیش بگیرید و صبورانه در ادامه درمان موردنظرتان مداومت به خرج دهید.
تاثیرات هورمونی
ایجاد هایپرپیگمنتیشن در خانم‌ها امری رایج‌تر نسبت به آقایان است و یکی از علل آن مشکلات هورمونی عدیده شایع در میان خانم‌هاست. دو هورمون زنانه پروژسترون و استروژن در تغییرات و نوسانات هورمونی باعث تولید بیش از اندازه ملانین روی پوست می‌شود که این اثر هنگام قرارگیری در معرض نور آفتاب تشدید می‌گردد. نوع هایپرپیگمنتیشن به وجود آمده از این طریق متفاوت است و ملاسما یا کلواسما نامیده می‌شود.
افزایش سن و پیری
تغییرات فیزیولوژیکی به وجود آمده با افزایش سن، سبب نزدیکی سلول‌های تولید کننده ملانین به هم شده و نقاط تیره رنگ پوست به شکل متمرکز تری در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و سبب ایجاد هایپرپیگمنتیشن یا لکه‌های پیری می‌شوند. در این راستا اگر توجه کرده باشید، روی صورت و دست اکثر پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌هایمان این لکه‌ها به چشم می‌خورد.
علاوه بر افزایش سن، این مساله به ژنتیک افراد نیز بستگی دارد. به شکل طبیعی، هایپرپیگمنتیشن حاصل از افزایش سن از 40 سالگی ایجاد می‌شود و به مرور زمان در سایر نواحی پوست گسترش می‌یابد.
التهاب و ترومای پوستی
شاید خودتان هم متوجه شده باشید بعد از ایجاد جراحت، سوختگی، بریدگی و سایر آسیب‌های پوستی، آن قسمت از پوست که درگیر تروما شده، رنگی تیره‌تر دارد که به عنوان جای زخم درنظر گرفته می‌شود. التهاب پوستی و لکه‌های قهوه‌ای و قرمز ناشی از آکنه و جوش بر روی پوست نیز به شکل لکه‌های پوستی به جا می‌مانند و از بین بردن آنها کاری سخت و دشوار است. تمام این تغییرات رنگ و لکه‌ها، همان هایپرپیگمنتیشن پوستی هستند که در اثر مشکلات ثانویه و اکتسابی به وجود آمده‌اند.
بیماری‌ها و داروها
اختلالات دارویی به خصوص در حوزه درمان مشکلات هورمونی، ممکن است عوارضی همچون هایپرپیگمنتیشن را با خود به دنبال داشته باشند. از جمله بیماری‌های زمینه ساز لکه‌های پوستی می‌توان به: بیماری‌های گوارشی روده و معده، اختلالات متابولیکی و کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی اشاره کرد.
راهکارهای پیشگیری و درمان هایپرپیگمنتیشن
هایپرپیگمنتیشن به طور کلی یک مشکل حاد و مضر پوستی نیست و نشانه مشکلات جدی به حساب نمی‌آید. در برخی موارد لکه‌های ایجاد شده خود به خود و تدریجی از بین می‌روند و با درمانهای کوتاه مدت نیز محو می‌شوند. اما گاهی اوقات وضعیت جدی‌تر است و برای رهایی از آنها، به کار گیری روشهای درمانی تهاجمی‌تر مثل لیزر پوستی و یا لایه برداری‌های عمیق زیر نظر پزشک متخصص نیاز است.
همانطور که در قسمت‌های قبلی این مطلب اشاره شد، هایپرپیگمنتیشن می‌تواند در اثر عوامل ژنتیکی و اکتسابی به وجود بیاید و بهترین و نخستین راهکار ممکن آن پیشگیری از ایجاد و یا در صورت درگیری، پیشگیری از افزایش و گسترش آن به سایر مناطق پوستی است.
محافظت از پوست در برابر نور آفتاب
اولین و بهترین راهکار پیشگیری و درمان هایپرپیگمنتیشن، اجتناب از قرارگیری در معرض آفتاب و محافظت از پوست در برابر نور آن است که برای این کار توصیه می‌شود ابتدا اقدام به تهیه یک ضد آفتاب مناسب نوع پوست خود با شاخص SPF بالای 30 نمایید و در طول روز برای محافظت از پوست، هر 4 الی 5 ساعت یکبار استفاده از آن را تمدید کنید.
از عینک آفتابی، کلاه و دستکش برای محافظت از نقاط حساس پوست خود مثل دور چشم، پشت دست و گونه‌ها استفاده نمایید. این نقاط از پوست حساس‌ترند و تحت تاثیر نور آفتاب قرار می‌گیرند و نتیجتا بیشتر از سایر نواحی درگیر هایپرپیگمنتیشن می‌شوند. شدت نور آفتاب از 10 صبح تا حدود 4 بعد از ظهر در بیشترین حالت ممکن است، بنابراین سعی کنید در این ساعات در معرض نور آفتاب قرار نگیرید و به طور کلی بیش از 20 دقیقه زیر نور آفتاب نمانید.
از دستکاری پوستتان اجتناب کنید
از شایع‌ترین عوامل ایجاد لکه‌های پوستی و هایپرپیگمنتیشن، دستکاری زخم، جای جوش و خود جوش و آکنه‌هاست. هرقدر هم پوستتان درگیر جوش و آکنه باشد و این امر شما را وسوسه کند آنها را دستکاری و تخلیه کنید، مقاومت نمایید و پوست خود را از هایپرپیگمنتیشن نجات دهید. فشار دادن و دستکاری کردن جوش‌ها روی پوست باعث ایجاد التهاب و تشدید لکه‌های به جا مانده از آنها خواهد شد و علاوه بر به جا گذاشتن ظاهری ناخوشایند بر روی پوست، از بین بردن و خلاص شدن از شر این لکه‌ها، کار بسیار دشوار و زمان بری خواهد بود.
استفاده از لایه بردارهای ملایم پوستی
یکی از مواردی که می‌تواند در از بین بردن و کم رنگ کردن لکه‌های پوستی حاصل از هایپرپیگمنتیشن موثر واقع شود، لایه بردارهای ملایم پوستی هستند. برای لایه برداری پوست توصیه می‌شود از شوینده‌ها و کرم‌های لایه بردار حاوی ویتامین c استفاده کنید که علاوه بر محو کردن لکه‌ها، در محافظت از پوست در برابر عوامل رادیکالی و اکسیدانت نیز مفید خواهند بود.
از جمله محصولات بسیار فوق‌العاده‌ای که می‌تواند لک‌های پوستی شما را از بین ببرد، کرم ضد لک و روشن کننده درماگور است که بر پایه مواد طبیعی و ارگانیک تولید شده و مشتقی از عصاره شیرین بیان و بومادران می‌باشد.این محصول فاقد هیدروکینون بوده و پوست شما را از هرگونه تحریک و حساسیتی دور می‌دارد. وجود فیلترهای ضد UV در این کرم، از پوست شما در برابر هرگونه آسیب ناشی از نور آفتاب در طول روز محافظت میکند. استفاده مستمر و روزانه از کرم ضد لک درماگور، هرگونه لک ناشی از بارداری، افزایش سن، لک‌های ناشی از نور آفتاب و حتی جای جوش و آکنه را از بین میبرد.
اگر هم به دنبال ضد لکی با قدرت نفوذ بالا و تاثیرگذاری فوق‌العاده و سریع می‌گردید، بهترین انتخاب ممکن برای شما همین جاست. ضد لک ژوت در قالب سرم ارائه شده و به این معناست که پایه اصلی آن را آب تشکیل داده و این امر قدرت نفوذ و تاثیر گذاری سرم به منافذ پوستی را افزایش می‌دهد.
وجود فرم پایدار ویتامین ث در ترکیب این سرم به آن قدرت روشن کنندگی و ضد لک بی‌نظیری می‌بخشد که علاوه بر از بین بردن لک‌ها، از بازگشت مجدد و ایجاد لک‌های جدید نیز جلوگیری میکند. استفاده از این سرم ضد لک برای از بین بردن هایپرپیگمنتیشن ناشی از بارداری، افزایش سن، مصرف داروهای خاص و حتی جای جوش و آکنه موثر عمل می‌نماید. فرمولاسیون این محصول به گونه‌ای طراحی شده که هیچ واکنش آلرژیک و حساسیتی برای شما ایجاد نمی‌کند و با اطمینان خاطر می‌توانید از آن استفاده کنید.
بهره‌گیری از روشهای پزشکی و تهاجمی
گاهی عمق و گستره لکه‌های پوستی به قدری است که استفاده از روشهای شیمیایی، کرم‌های لایه بردار و حتی ماسک‌های خانگی نیز موثر واقع نمی‌شوند و در این زمان لازم است از یک سری روشهای تهاجمی‌تر برای لایه برداری عمیق و موثر جهت از بین بردن لکه‌های پوستی مثل لیزر، IPL، میکرودرم ابریژن و ابریژن با توجه به منشا هایپرپیگمنتیشن استفاده کرد.
درمانهای خانگی هایپرپیگمنتیشن
بهره گیری از مواد طبیعی و ارگانیک برای درمان و از بین بردن لکه‌های پوستی می‌تواند راهکاری بسیار موثر باشد.اما قبل از هر اقدامی، در صورت انتخاب هر یک از روشهای درمان خانگی، ابتدا مقداری از مواد توصیه شده را روی قسمت کوچکی از پوست خود امتحان کنید و وقتی از عدم حساسیت به آن اطمینان حاصل کردید، برای درمان از آن استفاده نمایید.
ماسک آبلیمو و آلوئه ورا
از جمله کاربردی‌ترین روشهای خانگی برای از بین بردن لکه‌های پوستی، آلوئه ورا و ماسک‌های حاوی این ماده است.آلوئه ورا حاوی ماده آلوئین بوده و با کنترل تولید ملانین یا همان رنگدانه پوستی در درمان هایپرپیگمنتیشن موثر می‌باشد. آبلیمو با خاصیت اسیدی خود، ضمن لایه برداری ملایم پوست، باعث روشن شدن و کاهش رنگدانه‌های آن نیز می‌شود و در ترکیب با آلوئه ورا تاثیر دوچندانی از خود نشان خواهد داد.
برای استفاده از آلوئه ورا یک برگ از آن را جدا کنید و با استفاده از چاقو ژل آن را خارج نمایید و در یک ظرف تمیز بریزید، مقدار یک قاشق چای خوری آب لیمو نیز به آن اضافه کنید و به خوبی هم بزنید تا مخلوط شوند. ماسک شما آماده است و کافی است آن را بر لکه‌های تیره پوستتان بمالید و اجازه دهید 20 دقیقه بماند و سپس بشویید.استفاده روزانه و مداوم این ماسک در از بین بردن لکه‌های پوستی بسیار موثر است.
راهکار دیگر برای استفاده از آلوئه ورا جهت درمان این عارضه، استفاده از ژل آن به طور خالص است. برای این کار قسمتی از برگ آلوئه ورا را جدا کنید و از وسط نصف نمایید و ژل آن را روی لکه‌های پوستی‌تان بمالید.بهترین زمان استفاده از این ماسک شب و قبل از خواب است، پس از شستشوی صورت خود از این ماسک استفاده کنید و اجازه دهید تا صبح روی پوستتان بماند. هرشب تا رسیدن به نتیجه دلخواه از این ماسک استفاده نمایید.
شیر
شیر حاوی مقدار بسیاری اسید لاکتیک است که در از بین بردن لک‌ها پوستی نقش مهم و موثری ایفا میکند. برای استفاده از شیر جهت از بین بردن هایپرپیگمنتیشن پوستی، مقداری شیر را در یک ظرف تمیز بریزید و با استفاده از یک تکه پنبه، شیر را روی لکه‌ها بمالید و 40 دقیقه صبر کنید و سپس پوستتان را با آب بشویید. استفاده از شیر دوبار در روز و به شکل مداوم باعث کم رنگ شدن و از بین رفتن لکه‌های پوستی شما خواهد شد.
نکته: برای این کار حتما از شیر کم چرب استفاده کنید
سرکه سیب
استفاده از سرکه سیب به عنوان لایه بردار و آنتی اکسیدانت طبیعی، از ساده‌ترین و دردسترس‌ترین راهکارهای ممکن جهت درمان خانگی هایپرپیگمنتیشن است و برای استفاده از آن کافی است دو قاشق غذاخوری سرکه سیب را با دو قاشق غذاخوری آب مخلوط کنید و هم بزنید.
ماسک شما آماده ست و کافی است با یک تکه پنبه تمیز مقداری از آن را روی قسمت‌های لکه شده پوستتان بمالید و اجازه دهید 5 تا 10 دقیقه بماند و سپس صورتتان را با آب خنک یا ولرم بشویید. استفاده از این ماسک برای حصول بهترین نتیجه ممکن، دو بار در روز توصیه می‌شود.
شیرین بیان
عصاره یا پودر ریشه شیرین بیان برای از بین بردن لک‌های پوستی یک معجزه است! مواد فعال موجود در شیرین بیان، برای از بین بردن هایپرپیگمنتیشن ناشی از ملاسما و قرار گرفتن در معرض نور آفتاب، بهترین گزینه درمان طبیعی برای شما خواهد بود.
جهت تهیه ماسک شیرین بیان، سفیده و زرده یک تخم مرغ را جدا کنید و سفیده را با همزن بزنید تا خوب کف کند و یک قاشق غذا خوری سرخالی از پودر ریشه شیرین بیان را به آن اضافه کنید و 30 ثانیه دیگر هم بزنید. ماسک شما آماده‌ست و کافی است با یک پد ماسک تمیز آن را به پوست خود بمالید و 20 تا 30 دقیقه صبر کنید و سپس بشویید. تاثیر ماسک شیرین بیان بر روی پوست از همان نخستین بار استفاده نمایان خواهد شد.
سفیده تخم مرغ سرشار از ویتامین، پروتئین و مواد معدنی مورد نیاز پوست است و از طرفی خاصیت لایه برداری ملایمی دارد و برای از بین بردن لکه‌های پوستی مناسب بوده و ترکیب آن با شیرین بیان که خاصیت روشن کنندگی و آنتی اکسیدان بسیاری قوی دارد یک ماسک فوق‌العاده به وجود می‌آورد.
برگرفته شده از: