آیا از بوی بد دهان رنج می برید اما دقیقا نمی دانید علت آن چیست؟ اگر راه حل های معمول را امتحان کرده اید اما بدون تأثیر بوده اند، احتمالاً وقت آن رسیده است که به بهترین دندانپزشک خود مراجعه کنید. دلایل زیادی برای بوی نامطبوع دهان وجود دارند و دندانپزشک اغلب می تواند به شما کمک کند تا منبع مشکل خود را پیدا کنید. بسیاری از اوقات علت آن به دلیل پوسیدگی دندان است که تشخیص داده نشده است، بنابراین آری، ممکن است حفره های شما باعث ایجاد بوی بد دهان شوند.
حفره ها نتیجه تخریب سطح دندان توسط باکتری های موجود در دهان شما هستند. باکتری ها روی تکه های غذا یا قندهایی که ممکن است پس از خوردن یا نوشیدن در دهان باقی بمانند زندگی می کنند و اسیدهایی را تولید می کنند که سطح دندان ها را از بین می برند. هر چه باکتری ها و اسیدها مدت طولانی تری با دندان های شما تماس داشته باشند، خطر پوسیدگی دندان های شما بیشتر می شود و احتمال ایجاد حفره بیشتر می شود. با این حال، هنگامی که توسط دندانپزشک شما کشف شد، می توان پوسیدگی دندان را از بین برد، می توان حفره ها را درمان کرد، و بوی دهان دوباره قابل تحمل شود.
پوسیدگی زیر روکش دندان
اغلب پوسیدگی دندان جایی رخ می دهد که تمیز کردن آن (به علت وجود روکش روی آن) برای بیمار دشوار باشد. باکتری ها در لبه همه روکش ها، جایی که روکش به دندان می رسد آویزان هستند. با شروع پوسیدگی، منافذی در ساختار دندان باز می شوند و پوسیدگی ممکن است به زیر روکش نفوذ کند و واقعاً در آنجا گسترش یابد. برای از بین بردن باکتری هایی که در آنجا وجود دارند- حداقل برای مدتی- شما فقط می توانید لبه های روکش خود را مسواک بزنید، نخ دندان بکشید یا خلال دندان بکشید. شما نمی توانید به نواحی پوسیده دندان در زیر روکش دست یابید، اما باکتری ها و غذا می توانند.
اغلب بیماران چند ماه گهگاه بوی بدی را از داخل دهان خود از قسمت خاصی (جایی که زیر روکش پوسیده شده است) تجربه می کنند. آنها حتی با افزایش تلاش خود برای مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و استفاده از دهانشویه های ضد باکتریایی نیز موفق به کاهش بو نمی شوند و به همین دلیل به دندانپزشک زیبایی در تهران مراجعه می کنند.
هنگامی که عکس رادیوگرافی با اشعه ایکس گرفته می شود مشخص می شود که زیر روکش پوسیده شده است و با برداشتن روکش می توان فضای خالی حاوی مواد پرکننده ریشه قبلی (درمان ریشه)، پوسیدگی شدید و بدترین بو را مشاهده کرد! گاهی اوقات که امکان نجات دندان وجود دارد، بخش اعظم پوسیدگی و رشته های شل مواد پرکننده کانال ریشه تخلیه می شوند و پس از شستشوی زیاد، بو بسیار قابل تحمل تر می شود. پس از آن می توان دوباره دندان را پر کرد و روکش جدیدی روی آن قرار داد.
جلوگیری از بوی بد دهان ناشی از پوسیدگی دندان
هنگامی که دندان های شما دوباره در حالت مناسب قرار گرفتند، می خواهید از پوسیدگی و بوی بد دهان در آینده جلوگیری کنید. در اینجا چند نکته وجود دارند که دندانپزشکان اغلب آنها را توصیه می کنند:
- حداقل دو مرتبه در روز مسواک بزنید و قبل از خواب از نخ دندان استفاده کنید. این به جلوگیری از انباشته شدن ذرات غذا و پلاک در اطراف دندان ها و لثه ها کمک می کند و باعث کاهش تغذیه باکتری ها می شود.
- از مسواک برقی استفاده کنید تا ذرات غذا و پلاک بیشتری را از جاهایی پاک کنید که باکتری ها دوست دارند در آنجا رشد کنند. مسواک های برقی همچنین دارای تایمرهایی هستند که به شما کمک می کنند برای مسواک زدن مؤثرتر، مدت بیشتری کنار سینک بمانید.
- برای از بین بردن باکتری ها، بقایای مواد غذایی و سلول های مرده از روی زبان، از یک زبان پاک کن استفاده کنید. این بویژه یک کمک برای تازه شدن بوی دهان است.
- اگر از دهانشویه استفاده می کنید، از نمونه فاقد الکل آن استفاده کنید، بخصوص اگر از خشکی دهان رنج می برید. به طور کلی، مسواک زدن نسبت به دهانشویه تأثیر طولانی تری در خوشبو کردن بوی دهان شما دارد.
- حداقل دو مرتبه در سال پاکسازی و معاینه تخصصی دندان ها را داشته باشید. دندانپزشک شما از ابزارها و تکنیک هایی استفاده می کند که می توانند تمام پلاک ها و ذرات انباشته شده روی دندان های شما را پاک کند، که مسواک شما هرگز نمی تواند به آنها دسترسی پیدا کند. معاینه دندانپزشکی شما به شما کمک می کند تا در مورد نواحی مشکل دار که احتمال پوسیدگی دندان در آنها بیشتر است اطلاعات کسب کنید تا بتوانید روی پیشگیری تمرکز کنید. و دندانپزشک شما قبل از اینکه باکتری ها فرصتی برای آسیب بیشتر به دندان های شما داشته باشند، پرشدگی های موجود را از نظر علائم ترک و شکستگی و تجزیه شدن بررسی می کند.
- علاوه بر معاینات منظم، تغییر سبک زندگی نیز می تواند بروز پوسیدگی و بوی بد دهان را کاهش دهد.
- از غذاهایی که حاوی مقادیر زیادی قندهای فرآوری شده هستند خودداری کنید.
- بعد از خوردن غذاهای چسبناک مانند کشمش، موز و نان مسواک بزنید.
- اگر از قرص های نعنایی برای خوشبو شدن بوی دهان استفاده می کنید، انتخاب خود را به نمونه های فاقد قند محدود کنید. مواردی از جمله زایلیتول در واقع می توانند به کاهش بروز پوسیدگی دندان کمک کنند.
علت بوی بد دهان چیست؟
بوی بد دهان یک نفر از هر چهار نفر را تحت تاثیر قرار میدهد. علل زیادی برای نفس بدبو وجود دارد اما شایعترین علت آن با بهداشت ضعیف دهان و دندان ارتباط دارد. نفس بدبو یا بوی بد دهان میتواند موجب نگرانی، خجالت و اضطراب شود، اما درمان آن نسبتا آسان است.
تجزیه ذرات باقیمانده غذا در دهان توسط باکتریها، باعث تولید ترکیبات (بدبوی) گوگرد میشود. توجه داشته باشید که نوشیدن آب و خیس نگه داشتن دهان، میتواند آن را کاهش دهد. همچنین بهترین درمان برای آن مسواک زدن منظم، نخ دندان و نوشیدن آب است.
جالب است بدانید پس از پوسیدگی دندان و بیماری لثه، نفس بدبو سومین علت رایج مراجعه مردم به دکتر متخصص است. تجزیه ذرات باقیمانده غذا در دهان توسط باکتریها، باعث تولید ترکیبات (بدبوی) گوگرد میشود.
علائم بوی بد دهان و تنفس بدبو
بوی خاص نفس میتواند بسته به علت آن، متفاوت باشد. بهتر است از یک دوست نزدیک بخواهید تا بوی دهان شما را ارزیابی کند. زیرا ممکن است ارزیابی آن برای خودتان دشوار باشد. اگر فردی در دسترس نیست، یکی از راههای بررسی بوی دهان این است که مچ دست خود را لیس بزنید، سپس صبر کنید تا خشک شود، پس از خشک شدن آن را ببویید.
بوی بد در این منطقه، به احتمال زیاد نشاندهنده بوی بد دهان است. بعضی از افراد در مورد بوی نفس خود نگران هستند، در حالی که ممکن است اصلا دهانشان بو ندهد یا کمی بو بدهد. این بیماری “هالیتوفوبیا” نامیده میشود و میتواند منجر به رفتارهای وسواسی در شستن دهان شود.
دلایل بوی بد دهان چیست؟
اولین سوال هنگام مواجهه با این عارضه این است که بوی بد دهان از چیست؟ در دهان ما صدها باکتری زندگی میکنند و محل تجمع آنها در حفره دهانی و بر روی زبان، لثه، فضای بین لثه و دندان و مسیر دستگاه گوارش قرار دارد. نوع بوی بد دهان با توجه به منبع یا علت اصلی آن میتواند متفاوت است. بیایید علت بوی بد دهان را بررسی کنیم؛
۱. دخانیات
محصولات توتون و تنباکو باعث ایجاد نفس بدبو میشوند. علاوه بر این، احتمال بیماری لثه را افزایش میدهند و باعث ایجاد نفس بدبو میشوند. افراد سیگاری نیز از این مشکل رنج میبرند. استعمال دخانیات نه تنها باعث خشک شدن بزاق میشود؛ بلکه میتواند درجه حرارت دهان را نیز بالا ببرد. در نتیجه دهان، محل پرورش باکتریها میشود.
نیکوتین موجود در سیگار و سایر دخانیات باعث شل شدن دریچه بین مری و معده (LES) میشود. این امر باعث رفلاکس اسید معده (بازگشت اسید معده به مری) میشود. سیگار کشیدن همچنین خطر ابتلا به سرطان دهان، گلو، مری، معده لوزالمعده، کبد و روده بزرگ را افزایش میدهد. این موارد را به لیست دلایل خود برای ترک سیگار اضافه کنید.
۲. غذا
تجزیه ذرات مواد غذایی که در دندان گیر کردهاند، میتواند باعث ایجاد آن شود. برخی از غذاها مانند پیاز و سیر نیز میتوانند نفس بدبو ایجاد کنند. به علاوه محصولات حاصل از هضم آنها از طریق خون به ریهها منتقل میشوند و میتوانند بوی نفس را تحت تاثیر قرار دهند.
پیاز و سیر رایجترین و شناختهشدهترین تحریککنندههای بوی بد دهان یا هالیتوز هستند. اما موارد دیگری مانند قهوه و الکل به طور موقت باعث بوی بد دهان میشوند. پیاز و سیر حاوی روغنهای تند و تیزی هستند که از طریق جریان خون به ریهها منتقل میشوند. وقتی نفس میکشید، باقی ماندههای این مواد با بازدم خارج میشوند.
۳. خشکی دهان
بزاق به طور طبیعی دهان را پاک میکند. اگر دهان به طور طبیعی یا به علت بیماری خاصی خشک است، میتواند موجب بوی بد شود. به دلایل مختلفی اتفاق میافتد. برخی داروها میتوانند خشکی دهان را در پی داشته باشند. دیابت، اضطراب، کمآبی و افزایش سن از دیگر دلایل خشک شدن دهان هستند.
برای بررسی اینکه آیا دهان شما بو میدهد یا نه، بهتر است از یک دوست نزدیک بخواهید تا بوی دهان شما را ارزیابی کند. زیرا ممکن است ارزیابی آن برای خودتان دشوار باشد. اگر فردی در دسترس نیست، یکی از راههای بررسی بوی دهان این است که مچ دست خود را لیس بزنید، سپس صبر کنید تا خشک شود، پس از خشک شدن آن را ببویید.
۴. بهداشت دهان و دندان
مهمترین و اصلیترین علت بوی بد دهان عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. مسواک زدن و نخ دندان باعث حذف کامل ذرات کوچک مواد غذایی که به آرامی تجزیه میشوند و تولید بوی بد در دهان میکنند، میشود. اگر مسواک زدن منظم و مکرر نباشد باعث ایجاد لایهی نازکی از باکتریها (پلاک) میشود. این پلاک ممکن است لثهها را تحریک کند و باعث التهاب بین دندانها و لثهها به نام “التهاب لثه” شود. پروتزها و محصولات مصنوعی در دهان، که به طور منظم یا به درستی تمیز نمیشوند، نیز میتواند محلی برای تجمع باکتریها باشند.
۵. رژیم های غذایی
روزهداری و برنامههای غذایی کم کربوهیدرات به علت تجزیه چربیها و تولید موادی به نام کتون که بوی تندی دارند، میتوانند باعث آن شوند.
۶. داروها
بعضی از داروها میتوانند بزاق را کاهش دهند و منجر به افزایش بوی بد شوند. سایر داروها پس از تجزیه و انتشار در تنفس، باعث ایجاد نفس بدبو میشوند. مثلا نیترات برای درمان دردهای قلبی، برخی داروهای شیمی درمانی، برخی از آرامبخشها مانند فنوتیازین و دوزهای بالای مکملهای ویتامینی ممکن است عامل آن باشند. تجزیه برخی داروها مانند نیتراتها که در درمان درد قلبی استفاده میشوند، بعضی از داروهای شیمی درمانی و برخی مواد آرامبخش مانند فنوتیازینها از داروهایی هستند که میتوانند باعث بد بویی دهان شوند. افرادی که مکملهای ویتامینی را در دوزهای بالا مصرف میکنند نیز مستعد ابتلا به بوی بد دهان هستند.
۷. مشکلات دهان، بینی و گلو
بعضی اوقات، سنگهای کوچک پوشیده از باکتری که روی لوزهها در پشت گلو ایجاد میشوند، باعث این عارضه میشوند. همچنین عفونت و یا التهاب در بینی، گلو و یا سینوسها میتواند موجب نفس بدبو شود. سنگهای لوزه و که محل رایج تجمع باکتریها هستند، گاهی منبع بوی بد دهان هستند. عفونت در دهان، زخمهای جراحی بعد از عمل جراحی در دهان، کشیدن دندان، پوسیدگی دندان، بیماری لثه یا زخمهای دهان میتوانند در دهان بوی بد ایجاد کنند.
۸. اجسام خارجی
در صورتی که یک جسم خارجی در حفره بینی گیر کرده باشد، به ویژه در کودکان، بوی بد دهان میتواند ایجاد شود. برخی کودکان اجسام خارجی را در حفره بینی خود فرو میکنند. این مسئله که بیشتر در کودکان دیده میشود باعث بوی بد دهان میشود.